واحد کارآموزی در اکثر رشته های تحصیلی مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به غیر از رشته های تحقیقاتی و نظری وجود دارد. دانشجویان پزشکی، مهندسی، حقوق و … در پایان دوره تحصیل باید دوره کارآموزی را به عنوان یک واحد دانشگاهی در محیط خارج از دانشگاه سپری کنند و گزارش کارآموزی را نسبت به آن تکمیل کنند .

هرچند سطح کیفی و علمی دانشگاه ها بالا باشد اما باز هم نمی توان در محیط آکادمیک آنچنان که باید ،  تجربه کاری و پولساز کسب کرد.

تعداد ساعات این درس در رشته های مختلف و مقاطع گوناگون فرق دارد و حداکثر زمان خاص برای اتمام این درس تعیین می شود. انتخاب واحد کارآموزی معمولا در ترم های آخر دانشگاه انجام می شود . انتخاب واحد کارآموزی در کارشناسی معمولا پس از گذراندن ۸۰ واحد درسی یا بیشتر می باشد. معمولا دانشجویانی که ترم ۶ و بالاتر هستند نیز می توانند با توجه به معدل و تعداد واحدهای پاس شده شان این درس را بردارند.

-تعداد ساعت مورد نیاز برای کارآموزی معمولا بین 120 تا 240 ساعت برای رشته ها و گرایش های مختلف میباشد.

 

گزارش کارآموزی دانشگاه چیست؟

این گزارش، شامل خلاصه‌ای از تجربیاتی است که شما در طول دوره کسب کرده‌اید و در بسیاری از سازمان‌ها برای تکمیل دوره، ضروری است. شما با نوشتن چنین گزارشی به کارفرمای خود می‌گویید که در طول دوره چه مهارت‌ها و تجربیاتی کسب کرده‌اید. گزارش کارآموزی شما مرتبط با تجربه‌ی کارآموزی مثل توصیف جایگاه خود در سازمان، وظایفی که انجام داده‌اید و مهارت‌هایی که آموخته‌اید، می‌باشد.

 

نمونه ای از گزارش دانشگاه :

گزارش کارآموزی دانشگاه آزاد 

گزارش پیشرفت – دانشگاه آزاد

فرم حضور و غیاب – دانشگاه ازاد

فرم پایان دوره کارآموزی – دانشگاه آزاد

اهمیت مکان کارآموزی

در صورتی که مکان مناسبی برای گذراندن دوره کارآموزی خود پیدا کنید، می توانید به تجربه عالی برای کار برسید و اطلاعات خیلی مهمی کسب کنید. بسیاری از دانشجویان در دوران تحصیل مشغول کار دانشجویی می شوند و می توانند واحد کارآموزی خود را نیز در همین مکان بگذرانند. گذراندن دوره کارآموزی در یک شرکت یا نهاد قوی و یادگیری اصولی کار می تواند روی روزمه شما تاثیر بسزایی داشته باشد. شما می توانید تخصص و علم استاد کارآموزی و تجربه مسئول بخش کارآموزی خود را ترکیب کرده و به تخصص بسیار مفیدی در رابطه با رشته تحصیلی خود برسید.

دوره‌های کارآموزی علاوه بر مزایای مشخصی که برای کارآموزان دارند و سابقه و تجربه‌ی کار آن‌ها را افزایش می‌دهند، برای سازمان برگزار کننده نیز بسیار مفید هستند. یکی از دلایل اصلی که سازمان‌ها این دوره‌ها را برگزار می‌کنند، شناسایی استعدادهای برتر و جذب آن‌ها در پایان دوره‌ی کارآموزی است. حتما بخوانید:برای کارآموزی کجا بریم؟

 

نحوه نگارش گزارش کارآموزی

بعد از پایان دوره کارآموزی بایستی گزارش کاملی در رابطه با ساعات گذرانده شده، شرح کامل فعالیت های روزانه، نظر استاد راهنمای کارآموزی، نظر کارفرما در محیط کارآموزی و … به صورت تایپ و صحافی شده تحویل گردد. همچنین هنگام تحویل مدارک پایان دوره، یک نسخه از گزارش کارآموزی روی سی دی به  دانشگاه ارائه می شود.

پیش نیازهای لازم برای نگارش گزارش کارآموزی

• گزارش کارآموزی می بایست یک سند مختصر و مفید از اندوخته ها و تجربه های شما در محیط کار باشد.در واقع گزارش کار باید به گونه ای طراحی شود که اطلاعات موردنیاز را به صورت شفاف و با ساختاری منظم در اختیار مخاطب قرار دهد.
• توجه داشته باشید که ملزومات محتوا و به ویژه ساختار یک گزارش کارآموزی ممکن است برای دانشگاه های مختلف با یکدیگر متفاوت باشد و هر یک از اصول خاصی پیروی نمایند.
• پیش از آن که بخواهید به تهیه گزارش کارآموزی خود بپردازید لازم است ابتدا دستورالعمل خاص آن را از سوی استاد راهنمای خود جویا شوید. اما با تمامی این تفاسیر معمولا اکثر گزارش کارها از قالب واحد و مشخصی برخوردارند که رعایت اصول مرتبط با آن می تواند شما را در مسیر نگارش یک گزارش کار اصولی و خوش ساخت یاری نماید.
• نکته دیگری که لازم است در نظر بگیرید مربوط به منابعی است که از آن ها برای تهیه گزارش کارآموزی خود استفاده می کنید. معمولا دانشجویان هنگام تکمیل گزارش کار خود به تحقیق و جست و جو می پردازند. همچنین منابع مختلفی را نیز مورد مطالعه قرار می دهند. بنابراین دسته بندی موضوعات و همچنین یادداشت نمودن لیست منابعی که از آن ها کمک می گیرید بسیار اهمیت دارد . درج آن ها در گزارش کارآموزی الزامی می باشد.

ساختار کلی گزارش کار

معمولا هر یک از دانشگاه ها قالب مختص خود را برای تهیه گزارش کارآموزی به دانشجویان ارائه می نمایند. اما بطور کلی ساختار معمولی که اکثرا در نگارش تمامی گزارش کارها مد نظر قرار می گیرد، به شرح زیر می باشد.

1- صفحه عنوان

این بخش از گزارش کارآموزی علاوه بر شرح عنوان، شامل صفحه تقدیر و تشکر نیز می باشد. اما پیش از آن که بخواهید به بیان موارد فوق بپردازید لازم است ابتدا صفحه اول گزارش خود (جلد) را تکمیل نمایید. بدین منظور می بایست به ترتیب اطلاعاتی همچون آرم و نام دانشگاه، نام دانشکده و بخش (یا گروه)، عنوان درس، نام محل کارآموزی، نام سرپرست کارآموزی، آدرس و تلفن محل کارآموزی، تاریخ آغاز و پایان کارآموزی را در صفحه ابتدایی گزارش کار خود بگنجانید.

2- فهرست مطالب

بخش دوم از گزارش کارآموزی به ارائه لیست مطالب، اختصاص می یابد. توجه داشته باشید که این قسمت صرفا محدود به ذکر عناوین فصل ها و زیرفصل ها نمی باشد بلکه لازم است از جداول، نمودارها و اشکال مورد استفاده در گزارش خود نیز فهرست تهیه نموده و همراه با درج شماره صفحات مربوطه در مقابل هر یک از آن ها، نسبت به تکمیل بخش “فهرست مطالب” اقدام نمایید.

3- چکیده (گزارش اجمالی)

اگرچه چکیده در ابتدای گزارش کارآموزی قرار می­گیرد، ولی معمولاً آخرین قسمت گزارش است که تهیه و تنظیم می­شود. چکیده یک گزارش باید به نحوی ارایه شود که خواننده درک صحیح و جامعی از تمامی مطالب و کارهای مهم ارائه شده در متن گزارش به دست آورد. چکیده، خلاصه ای از تمام فصلهای گزارش است که در یک صفحه نوشته می‌شود. چکیده حداکثر در حجمی معادل با ۳۰۰ کلمه تهیه شده و شامل بیان مختصر مسئله مورد بررسی، مراحل بکار گرفته شده برای کسب و جمع‌آوری اطلاعات، نحوه‌ی عمل و نتیجه‌ی کلی حاصله می‌باشد، به طوری‌که خواننده با مطالعه‌ی آن تشخیص دهد که پروژه موجود دربرگیرنده مطالب مورد علاقه‌ی وی می‌باشد یا خیر. در چکیده تصویر ، جدول، معادله و … وجود ندارد و صرفا توضیحی جامع ارائه می‌شود.

4- مقدمه

مقدمه اولین بخش گزارش کارآموزی است. مقدمه به معرفی اجمالی محل انجام کارآموزی ، زمان انجام پروژه ، بیان واضح و کامل مسئله مورد بررسی یا هدف مطالعه، بیان دلایل اهمیت موضوع و ارزشیابی آن، بیان مختصر تاریخچه کارها و تحقیقات قبلی انجام شده روی موضوع و وضعیت فعلی آن، تکنیک های خاص به کار رفته در پروژه، بیان سوأل اصلی تحقیق و نتایج مورد انتظار می‌پردازد.

این مطالب به این سوال که چرا این بررسی یا پروژه صورت می‌پذیرد پاسخ می دهد. همچنین نشان می‏دهد که این پروژه گامی در جهت تکمیل و یا رفع نقص فعالیت گذشتگان می‌باشد. تعداد صفحات آن معمولا بین ۳ تا ۱۰ صفحه است. مقدمه باید یک دید کلی از محیط کار و فعالیت های دانشجو را به مخاطب القا نماید. در این بخش بایستی به توضیح مختصری پیرامون مجموعه ای که در آن فعالیت داشته اید، بپردازید. همچنین می توانید نکاتی درباره آموخته ها، تجربیات و تخصص هایی که در این مدت فراگرفته اید را در این بخش ارائه نمایید.

5- بدنه‌ی اصلی گزارش

این بخش از گزارش، ‌اصل و اساس گزارش کارآموزی می‌باشد. در واقع این بخش است که به دانش‏ پژوهان کمک می‌نماید تا با جزئیات روش تحقیق شما آشنا شوند. بنابراین مطالب آن باید به صورت واضح،‌ منظم و قابل‌فهم ارائه گردد. بدنه‌ی اصلی گزارش باید به‌دقت و به‌گونه‌ای ساختاربندی شده باشد که خواننده را به‌خوبی در میان موضوعات ارائه شده، هدایت کند. به این منظور باید بدنه را به بخش‌های مختلف تقسیم و برای هر بخش، زیربخش‌هایی مرتبط با موضوع یا قسمت‌هایی که باید بیشتر به آن پرداخته شود، در نظر بگیرید.

برای هر موضوع باید نکات اصلی و قسمت‌هایی که مورد اختلاف هستند را بصورت خلاصه و شفاف مورد بحث قرار دهید. همچنین می‌توانید نتایج تجربی را نیز در این بخش قرار دهید. تمام اطلاعاتی که ارائه می‌دهید باید با دستور کار و موضوع اصلی مورد بحث مرتبط باشند. بایستی سعی گردد تنها قسمت‌هایی که مستقیماً به موضوع مورد‌بحث مربوط است، آورده شود و مابقی مطالب به صورت پیوست، اضافه گردد.

6- نتیجه‌گیری و پیشنهادات

نتیجه‌گیری گزارش کارآموزی نشان می‌دهد از اطلاعات چه برداشتی می‌شود، نتایج تجربی نیز در این قسمت جا می‌گیرند. نتیجه‌گیری می‌تواند شامل پیشنهادات هم باشد یا می‌توانید برای آنها یک بخش مجزا در نظر بگیرید. پیشنهادات، توصیه‌های شما برای بهتر شدن موقعیت را نشان می‌دهند و باید دقیق و قابل اندازه‌گیری باشند. اگر پیشنهادات شما به موارد مالی مربوط می‌شوند، باید آنها را با هزینه‌های تخمینی مشخص کنید.

7- پیوست‌ها

در انتهای گزارش کارآموزی، پیوست‌ها (در صورت وجود) قرار می‌گیرند. پیوست به گونه‌ای انتخاب می‌شود که ضمن نیاز به وجود آنها، قرار دادن آنها در “متن اصلی” باعث از بین رفتن انسجام و پیوستگی مطلب می‌گردد. هر پیوست به یک موضوع اختصاص می‌یابد. برای مثال نقشه‌های تهیه‌شده، جداول حاصل و یا تهیه‌شده از استاندارد (در صورتی که تعداد آنها زیاد باشد)، اثبات قضایا، دستورالعمل‌ها، استفاده از برنامه‌های خاص کامپیوتری و … .

8- منابع

ابتدا منابع فارسی و سپس منابع غیرفارسی آورده میشود. ترتیب نوشتن منابع برحسب حروف الفبای فارسی و انگلیسی (حروف الفبای نام خانوادگی نویسنده) میباشد. توجه شود که در فهرست منابع فارسی و انگلیسی، نخست نام خانوادگی نویسنده و سپس نام کوچک ذکر شود. ترتیب نوشتن مشخصات هر منبع به صورت زیر باشد: 1- نام خانوادگی نویسنده ۲٫- نام کوچک نویسنده ۳٫- سال انتشار ۴٫- عنوان کتاب، مقاله، گزارش، پایاننامه یا رساله ۵٫- نام ناشر، مجله، سمینار یا مؤسسه علمی که مقاله درآن چاپ شده و یا نام دانشگاهی که پایان‌نامه در آنجا ارائه گردیده است. ۶٫- شماره صفحاتی که مطلب مورد نظر از آن استخراج شده است.

مثال : مقاله
نام خانوادگی نویسنده (گان)، نام کوچک نویسنده (گان)، سال انتشار، عنوان کامل مقاله، نام کامل مجله، شماره جلد مجله : صفحه شروع تا صفحه ختم مقاله.

فرهانی، محمد. ۱۳9۱ . بررسی نقش حمایت والدین در موفقیت در آینده ، سلامت عمومی و احساس تنهایی در بین سالمندان بالاتر از ۶۰ سال. مجله  روانشناسی،  3۲: ۱۳8-۱9۵ .

سایت اینترنتی
نام خانوادگی، نام کوچک نویسنده یا شرح پدیدآورنده یا نام پایگاه. سال نشر یا آخرین تاریخ به روزرسانی. عنوان. آدرس کامل دسترسی . تاریخ دسترسی شامل، ماه و روز.

مثال پایگاه اینترنتی

Reserve Bank of Australia. 2007. Statements on monetary policy.

Available from: http://www.Rba.gov.au/PublicationsAndResearch/Statements on Monetary Policy/index.html  [Accessed 6 February 2007]

9- ضمیمه ها

در این قسمت صفحات اسکن شده، فرم ارزش‌یابی‌، حضور و غیاب، نامه دانشگاه به محل کارآموزی، نامه واحد کاآموزی به دانشگاه ،گزارش هفتگی پیشرفت کارآموزی و … و یا هر مدرک دیگری که مفید باشد به آخر گزارش کارآموزی اضافه می‌گردد.

جمع بندی

در مقاله بالا درمورد گزارش کارآموزی و نحوه نگارش آن توضیح داده شد. امیدواریم برای شما مفید بوده باشد. این نکته نیز باید اضافه کنم که کارآموزی بخش مهمی از شروع ورود به بازارکار است. کسانی که این قسمت را با جدیت می گذرانند و محل خوبی را برای گذراندن آن استفاده می کنند از بقیه همسالان، چندین سال جلوتر میافتند . در گزارش ها دیده شده افزایش اعتماد به نفس و ورود سریع به بازارکار در بین این افراد بسیار بیشتر خواهد بود.بنابراین پیشنهاد میکنیم کارآموزی را جدی بگیرید. دوره های آموزشی کارآموزی کارمان شما را برای ورود به بازار کار در عرض 5 ماه آماده می کند.