در این مقاله به تعریف خلاقیت و نوآوری میپردازیم و کاربرد و اهمیت آن در زندگی و کار رو همراه با مثال بیان میکنیم.
امروزه با فضای رقابتی حاکم در جامعه مدرن امروزی و پیشرفت علم وتکنولوژی، در بسیاری از موارد خلاقیت حرف اول را میزند.خلاقیت در واقع ابتکاری و فکر نو و بدیعی است که در ذهن هر فرد نهفته است و جرقه ای است که با آن موتور ذهن افراد برای ایجاد یک نوآوری جدید آماده میشود.
خلاقیت یک نیروی پنهان درونی برای اجرای ایده های شخصی است که این حالت در افراد مختلف متفاوت می باشد، عده ای ایده های خلاقانه هنری دارند و عده ای از خلاقیت خود برای مشاوره در هنگام شروع یک کسب و کار جدید استفاده می کنند. پس داشتن خلاقیت یکی از موارد مهم در ایجاد یک کسب و کار به حساب می آید. در ادامه مقاله به بررسی بیشتر این موضوع در ابعاد مختلف زندگی می پردازیم.
فرق خلاقیت و نوآوری چیه؟
خلاقیت بیشتر به جنبه ذهنی و توان ایده پردازی اشاره داره اما زمانی که خلاقیت را عملی و در قالب یک محصول در می آوریم به آن نوآوری گفته میشود .
ویدیو نمونه محصولات خلاقانه
در این ویدیو ،نمونه محصولات کاربردی که با امکانات کم و ارزان ایجاد شده اند را نشان میدهد . خلاقیت لزوما نیاز به سرمایه خاصی نیاز ندارد
اهمیت خلاقیت و نوآوری در زندگی
1- رشد تفکرات و استعداد ذهنی
میان خلاقیت و هوش هر فرد، ارتباط مستقیم ذهنی برقرار است. در واقع، ذهنی که منجر به تفکر خلاق شود، همواره رو به رشد است و باعث کشف استعدادهای ذهنی نهفته خواهد شد، مانند دانشمندانی که از یک فرضیه ساده به اختراع ها و اکتشافات بزرگ دست پیدا می کنند. افراد مختلف هم قادر خواهند بود که این استعدادهای نهفته خود را با روش های گوناگون شناسایی کنند و شکوفایی ذهنی را در خودشان بیابند.
ذهن خلاق همواره کنجکاو و جستجوگر است و در پی اطلاعات و دانشی است که بتواند عوامل مختلف را به هم ارتباط دهد و یا ترکیب کند و از این رو رشد ذهنی و ارتقای سطح تفکر و رشد ذهنی میتواند در مسیر خلاقیت و نوآوری اتفاق بیفتد .
2- خلاقیت عامل افزایش حس رقابتی
در بعضی از مشاغلی که خلاقیت خاصی میطلبد اعم از طراحی ، گرافیک تبلیغاتی ، هنر و حتی طراحی کسب و کار و تجارت ، افراد خلاقی هستند که با کارهای نوآورانه خود در تولید محصول با کیفیت و جدید ، فضای رقابتی با دیگر رقبا را داغ تر می میکنند. این اتفاق در ابعاد بزرگ و بالا ، زمانی تاثیر گذار است که یک کشور را از واردات بی رویه مجدد آن محصول حفظ کند.
اگر بخوایم یک مثل خوب از این مورد بزنیم ، محصولات نوآورانه غول های تکنولوژی همانند اپل یا سامسونگ سبب این شده است که در سطح کلان هم توانسته اند که فضای رقابتی میان رقبای خود ایجاد کنند و هم سبب ارزآوری بیشتر برای کشور خود شوند وحرکت اقتصادی یک کشور را بهبود می بخشد.
3- ایجاد کسب و کار
همانطور که می دانید، چاشنی راه اندازی کسب و کار نو، خلاقیت و نوآوری می باشد. در علم کارآفرینی بر 2 فاکتور تاکید زیادی دارند : 1- تشخیص فرصت 2- نوآوری و خلاقیت
داشتن خلاقیت در کسب و کار سبب ایجاد مزت رقابتی میشود و میتواند شما رو نسبت به رقبایتان متمایز کند در غیراینصورت چه دلیلی وجود دارد که مشتری ها به سراغ ما بیایند ؟
ایلان ماسک ، اسطوره شناخته شده حوزه کسب و کار است که شاید بتوان گفت تمایزش با سایر رقبای خود ، خلق خلافیت و نوآوری های در حوزه اتومبیل های خودران و صنعت فضایی میباشد .
شاید اگر این خلاقیت ها و نوآوری های ماسک و شرکت هایش نبود چنین کسب و کارهای میلیارد دلاری ایجاد نمیشد .
4- صرفه جویی در زمان و هزینه
شاید این سوال برای شما پیش آید که چگونه خلاقیت باعث کاهش زمان می شود؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که اگر شما برای انجام کاری اقدام کرده باشید، قطعا می خواهید که در کم ترین زمان ممکن آن را انجام داده و بیشترین بهره وری را کسب کنید. به عنوان مثال استفاده از ابزارهایی که با خلاقیت ساخته شده اند، می توانند در روند بهره وری انجام کارهایتان موثر و مفید باشند.
نمونه بارز آن، استارتاپ های ایرانی هستند که توانسته اند با خلاقیت و نوآوری در ارائه خدمت به کشورشان سهیم باشند.
شرکت هایی نظیر اسنپ و تپسی با خلاقیت و نوآوری های خود توانستند هم از لحاظ مالی و هم از لحاظ زمانی ، صرفه جویی خوبی برای افرادی که قصد انتقال از جای جای شهرها را دارند ایجاد کنند .
5- بهبود وضعیت و پیشرفت در کار و زندگی
تصور اینکه فرد نمی تواند موفق بشود اشتباه است! زیرا خلاقیت به عنوان محرک موفقیت فرد برای بهتر شدن خواهد بود. افراد زیادی هستند که در شغل خود احساس رضایت ندارند، در واقع باید عدم رضایت خود را در نداشتن خلاقیت بدانند و بعد از مدتی به این نتیجه می رسند که خلاقیت مسئله مهم در شروع کار است که به آن توجه نکرده اند. همین عامل منجر می شود که فرد از خود خلاقیت نشان دهد و در مسیر هدف خود قرار گیرد و پیشرفت کند.
6- خلاقیت به عنوان راه حل مسئله
احتمالا در زندگی تان به مسائل و چالش های مختلف برخورد کرده اید و شاید بارها به حل آن اقدام کرده اید ولی نتیجه مطلوب را از آن نگرفته اید، در واقع خلاقیت به کار نبرده اید. یک فرد خلاق با مشاهده همه جوانب و با استفاده از تجارب خود برای رسیدن به نتیجه ای درست تلاش میکند و در تفکرات خلاق خود، بهترین راه حل را برای حل مسئله اش پیدا می کند زیرا هیچ مسئله ای نیست که راه حل نداشته باشد و قطعا با راه حل های خلاقانه قابل حل خواهد شد.
موانع خلاقیت چیست؟
1- ترس از عدم موفقیت
بسیاری از افراد نظریه خلاقانه ای را برای خود طراحی کرده اند، اما از ترس بازخورد های منفی و شکست، از اجرای آن خودداری می کنند. تعداد زیادی از کارشناسان، مهم ترین مانع برای خلاقیت را ترس از عدم موفقیت می دانند که با توجه به شرایط مختلف متفاوت است و این عامل فرد را از کشف راه های جدید باز می دارد و مانع پیشرفت فرد خواهد شد.
2- عدم شناخت و آگاهی از خود
عده ای زیاد از افراد هستند که خودشان را به خوبی نشناخته اند و در مسیر اشتباهی از زندگی قدم برداشته اند و به دلیل نداشتن باور و شناخت کافی از خود، اقدام به انتخاب های شغلی، درسی و تجارت نادرست زده اند و نتوانستند به آگاهی برسند و ذهن خلاقشان را شکوفا کنند.
به عنوان مثال یک فرد علاقه به طراحی ماشین های برقی دارد ولی رشته خود را مهندسی ساختمان انتخاب می کند، قطعا این فرد نمی تواند خلاقیت چندانی در کار خود داشته باشد.
اخیرا کشور های توسعه یافته تمایل دارند که با سنجیدن و شناختن استعدادهای خلاقشان از همان ابتدا اینگونه اشخاص خبره را شناسایی و در جهت اهدافشان سوق دهند.
جمله طلایی این بخش : خلاقیت ، انگیزه میخواهد و اگر مسیر خود را اشتباه بروید ، خلاقیت چندانی ظاهر نخواهد شد.
3- نداشتن برنامه و هدف معین
کسانی که برای رسیدن به هدفی در حال تلاش و سعی هستند، ذهن خود را برای ایجاد خلاقیت در جهت رسیدن به مقصدشان به کار می برند حال برخی از افراد هستند که در کمال استعداد های نهفته ای که دارند تمایلی به داشتن برنامه ندارند و وقتشان را بیهوده تلف می کنند.
4- شرایط محیطی
به طور کلی بسیاری از عوامل محیطی و اجتماعی سبب می شود که فرد خلاق از بیان ایده های خلاقانه خود باز بماند، مواردی از قبیل نبود حمایت های کافی و مشوق ها برای این قبیل کارها است که نیاز به توجه دارد.
به عنوان مثال نقش اماکن آموزشی و پرورشی در این امر بسیار موثر است تا جایی که در برخی از کشور های اروپایی گروه هایی تشکیل شده اند که کودکان را از همان اول هوششان را میسنجند که در چه زمینه ای می توانند خلاق باشند و ادامه تحصیل دهند. در کشور ما هم مشابه این کار انجام شده است، شرکت های دانش بنیان که نمونه ای درخشان از این قبیل کارهای خلاقانه می باشد.
5- نبود اعتماد به نفس
برخی از افراد اعتماد به نفس پایینی دارند و انگیزه برای ایجاد خلاقیت در خودشان را پائین می آورند، درحالی که خلاقیت های زیادی در آن ها نهفته است و تفکر اینکه شهامت اجرای آن کار را ندارند و همچنین باورهای غلط ، مانع از اجرای نوآوری های خلاقانه شان خواهند شد.
نبود اعتماد به نفس علاوه بر اینکه مانع از ایجاد ذهن خلاق می شود، عوارض بدی مانند سست عنصری، تمایل نداشتن به انجام کارهای دیگر و در نهایت عدم موفقیت کافی برای آن شخص به ارمغان خواهد آورد و فرد به اهداف مورد نظر خود نخواهد رسید. اینگونه افراد با مراجعه به مشاوره می توانند مشکلشان را حل کنند.
راه های افزایش مهارت خلاقیت
1-کسب تجربه و دانش در زمینه مورد نظر
زمانی شما میتوانید خلاقیت و توان ایده پردازی داشته باشید این است که به طور نسبی تسلط بر مفاهیم و جزئیات آن حیطه مورد نظر را داشته باشید.
2-در خارج از چارچوب بیندیشید .
اگر میخواهید که پدیده های مختلف را از دریچه دیگری ببینید میبایست نوع نگاهتان را تغییر داده و متفاوت ببینید و بیندیشید . مهارت خلاقیت درسته که به صورت خدادادی در یک سری از افراد پیش زمینه بهتری دارد اما با پشتکار و تمارین زیاد میتوانید این مهارت را تقویت کنید . پیشنهاد میشود کتاب 101 نکته برای افزایش خلاقیت اثر دکتر محمود احمدپور داریانی رو میتوانید مطالعه بفرمایید .
3-طوفان فکری راه بیندازید
طوفان فکری روشی بسیار کاربردی است زمانی که شما میخواهید ایده ای در موضوعی پیدا کنید بهتر است دوستانتان و یا همکارانتان را دور هم گردآورید و درباره آن موضوع بدون هیچ فیلتر به تبادل نظر و صحبت بپردازید و موارد را ثبت کنید.
در پایان طوفان فکری میتوانید به هر نقطه نظر و دیدگاه نگاه عمیقی داشته باشید و ایده های درون هر نظر و دیدگاه را از دل آنها استخراج کنید.
4- ترکیب ، حذف و سرهم کردن
خیلی از مواقع تکنیک هایی همانند ترکیب کردن المان ها ، حذف یک سری فرایندها و تغییر ترتیب و شکل و جزییات یک پدیده میتواند اثری جدید و خلاقانه را پدید آورد .
5- استفاده از هوش مصنوعی
در حال حاضر که مشغول نوشتن این مقاله هستیم ، ربات ها و هوش های مصنوعی زیادی ایجاد شده اند که میتوانند ما را در جمع آوری اطلاعات و ایده پردازی کمک کنند . میتوانید برای حل مسائل و حتی ایجاد راهکار از هوش مصنوعی نظیر CHAT GPT کمک بگیرید .
سخنان بزرگان
دیباک چوبرا: بالاترین سطح عملکرد، مخصوص آدم هایی است که متمرکز، خلاق و فکور هستند، کسانی که می دانند باید هر مشکل را یک فرصت ببینند.
بیل گیتس : من همیشه روی کار هایم تمرکز کرده و خواب کافی داشته ام و سبب بروز خلاقیت در من شده است.
بیل گیتس: بشردوستی واقعی نیازمند صرف زمان و خلاقیت است، همان نوع تمرکز و مهارت هایی که در ایجاد یک کسب و کار نیاز است.
سخنرانی تد 2014 – اهمیت خلاقیت و نوآوری
در این ویدیو ، پروفسور دانشگاه آقای موزارا سخنران تد ، درباره اهمیت وچرایی خلاقیت و نوآوری نکات خوبی را بیان میکند :
جمع بندی و نتیجه گیری
خلاقیت به عنوان عامل مهم برای افزایش و ایجاد مهارت در افراد مختلف است که می تواند بسته به نوع تفکر و تخصص آن ها متفاوت باشد. ذهن خلاق، از ترس و عدم اعتماد به نفس به دور است و می تواند به درستی برای کارهایش تصمیم گیری و برنامه ریزی منسجم داشته باشد. شما هم اگر می خواهید در کارتان یک فرد خلاق باشید باید این موارد را با دقت هرچه تمام تر انجام دهید تا موفقیت و پیروزی شامل حالتان شود.
بدون دیدگاه