سلام دوستان، در این مقاله سعی داریم به بارزترین تفاوت های سیاه قلم و طراحی بپردازیم پس تا آخر همراه ما باشید و اگر نظری داشتید در کامنت برامون بذارید.

طراحی کلاسیک یک کار هنری است که از خطوط و اشکال تشکیل شده است که به‌وسیله‌ی یک ابزار مانند مداد گرافیتی، مداد نقره‌ای، پاستل خشک، پاک‌کن، ذغال و غیره می‌توان روی کاغذ طرح موردنظر را کشید. به عبارتی طراحی یک کار هنریِ دوبعدی است که به‌ وسیله خطوط ایجادشده و به‌ واسطه‌ی یک ابزار خشک اجرا می‌شود. طراحی با پودر زغال نوعی از طراحی رئال است که در صورت پیشرفت کردن، تبدیل به یک اثر هایپر رئالیستی می‌شود که به آن سیاه‌قلم میگویند و یک سبک جذاب می‌باشد. بیشتربخوانید:(قوانین مربوط به رنگها)

هنر طراحی چیست؟

خلق اثر هنری توسط هنرمند در ابتدا با طراحی کردن و دست به قلم شدن آغاز می‌شود. هنرمند با طراحی، آنچه را که در ذهن خود دارد اعم از احساسات، تفکرات و ایده‌ها را بر روی کاغذ می‌آورد. طراحی یک فرآیند اجرایی است؛ اجرای یک نقش بر روی یک سطح. اصولاً طراحی به کمک یک وسیله اثرگذار مانند مداد طراحی به شیوه‌ی تک‌رنگ، اجرا می‌شود که در اکثر مواقع به رنگ مشکی و گاهی به رنگ قهوه‌ای است.

درواقع مواد رنگی در طراحی دخالتی ندارند. طراحی با مفهوم درایینگ (Drawing) برای پیاده‌سازی طرح‌ها و ایجاد یک اثر هنری بصری حائز اهمیت است و با مفهوم دیزاین، یک الزام برای شکل‌گیری یک اثر هنری منسجم و ماندگار می‌باشد.

سیاه قلم چیست؟

سیاه‌قلم از زیرشاخه‌های طراحی محسوب می­شود. تاریخچه سیاه ‌قلم در ایران بسیار زیاد است و با شروع نگارگری در سده هفتم هجری، مانند فنی از فن‌های نگارگری پیگیری شد. درواقع سیاه‌ قلم سبکی است که در آن تنها دورنگ سفید و سیاه نقش دارند و به شکلی خاص به استفاده از ذغال یا مداد ذغالی در کشیدن طرح علی الخصوص طراحی چهره گفته میشود. در ایام قدیم از ترکیب کردن ذغال با پودر کربنات کلسیم و پودر مل که در اصطلاح به آن «ذغال مل» میگفتند و استفاده کردن از قلم مو بر روی بوم صورت می گرفت.

این شیوه از طراحی، در بین شاگردان استاد کمال الملک خیلی رایج بوده است و امروزه هم طرفداران زیادی دارد.

امروزه جهت گرفتن نتیجه­ های متفاوت تکنیک­ های مختلفی برای اجرای سیاه قلم استفاده می­ شود. از جمله این تکنیک‌ ها می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ساییدن ذغال بر روی کاغذ
2. ایجاد سایه روشن با پخش کردن ذغال به کمک انگشت بر روی کاغذ
3. هاشور زدن به کمک حرکت­ های موازی ذغال بر روی کاغذ
4. ایجاد بافت های نرم به وسیله­ ی پاک کن های خمیری، اتودی و فرچه دار
   برای اطلاع و آگاهی از جزئیات بیشتر از این سبک میتونید این مقاله رو بخونید :  نقاشی سیاه قلم چیست ؟ معرفی و ابزارهای موردنیاز 

تفاوت طراحی و سیاه قلم در چیست؟

تکنیک اصولی طراحی را بر اساس نسبت طلایی بدون کپی کردن را طراحی  میگویند ولی تکنیک سایه زدن با استفاده ازپودر ذغال و کنته و غیره که طرح آن قبلا ایجاد شده است را سیاه قلم میگویند. در واقع در این سبک به جای مدل زنده بازسازی طرح از روی یک تصویر با دقت بالا انجام می­شود. که به این کار فتو رئال و هایپر رئال گفته می شود.

تفاوت در ابزار

در طراحی با مداد از گرافیت استفاده می­شود که نسبت به ذغال سخت تر است و تیرگی کمتری دارد و اگر روی کاغذ محکم کشیده شود، اثرات آن دیده میشود ولی در تکنیک سیاه قلم با ذغال، ذغال بافت نرمتر و تیرگی بیشتری نسبت به مداد طراحی دارد. تیرگی مداد طراحی از ذغال کمتر است و در مقابل نور، براقی آن دیده میشود، ذغال بافت مخملی تر وتیره تری ایجاد میکند.

جنس ذغال چرب است و اگر از پاک کن استفاده شود اثر آن روی کاغذ میماند. از مداد طراحی به دلیل جنس سخت آن برای ایجاد طرح های ظریف استفاده میشود ولی چون جنس ذغال سیاه قلم سست است و سریع شکسته میشود، نمیتوان برای ایجاد بافت های ظریف استفاده کرد و در بسیاری از مواقع برای ایجاد کردن بافت های نرم و زمینه های وسیع استفاده میشود. از مداد طراحی میتوان در هر مکانی استفاده کرد ولی از پودر ذغال سیاه قلم میتوان در محیط های خاص استفاده کرد و در انتهای کار حتما باید از تابلو با قاب های شیشه دار یا فیکساتیو محافظت کرد.

همانطور که قبلا هم ذکر کردیم یک تفاوت دیگر سیاه قلم و طراحی در مواد مصرفی است که همین امر باعث تفاوت زیادی بین این دو هنر میشود. در سیاه قلم از “پودر ذغال”، “مداد کنته”، “محو کن”، “قلمو های مخصوص” و انواع پاکن ها  استفاده می­کنند، که بیشترین استفاده از مداد های سیاه، کنته و ذغال است. پودر ذغال  حاصل سوختن چوب در شرایط کم اکسیژن است.  برای اجرای سیاه قلم انواع مختلفی از ذغال وجود دارد. هر کدام از آنها کاربردهای خود را دارند. از جمله انواع ذغال سیاه قلم میتوان به موارد زیر اشاره کرد.

• چوب­ های فشرده ذغال :

میزان سختی این نوع از ذغال ­ها با توجه به میزان چسب یا واکس استفاده شده در آن ها متفاوت است. به طور عمده به دو صورت خیلی تیره نرم و مشکی و یا سخت و خاکستری رنگ موجود هستند.

• مداد ذغالی در طراحی سیاه قلم :

به علت تیز بودن و حالت مدادی آن در ایجاد خطوط ظریف و دقیق می­توان استفاده کرد.

• ذغال بید در طراحی سیاه قلم :

به ذغال بید،” ذغال تاک ” نیز گفته می­ شود . به علت حالت نرم و مخملی که دارد برای طراحی اولیه و پایه­ ی پر کاربرد است.

• پودر ذغال در طراحی سیاه قلم :

به علت نرمی فراوان این پودر در طرح های رئالیستی و طراحی چهره کاربرد دارد.

در طراحی از گرافیت استفاده می­شود که گرافیت از ذغال سنگ، نوعی خاک رس و غیره تولید می­شود که در مغز مدادهای عادی و طراحی میتوان مشاهده کرد. درجه­ ی سختی مدادهای گرافیتی از یک معیار به نام HB مشخص می­شود که در ادامه هرچه از این معیار دور شویم درجه سختی مغز مدادها تغییر می­کند که  از 9H تا 9B متفاوت است “9H ” سخت­ترین و “9B” نرم­ترین است.

دو مارک معروف و معتبر مدادهای طراحی که خیلی استفاده میشود فابرکاستل و استدلر لموگراف است.

کلام آخر

در نهایت، طراحی با مداد پایه اصلی هر طراحی است و هایپر رئال سیاه قلم،رنگ روغن،گواش،آبرنگ،دیجیتال پنتینگ و غیره در مرحله بعد قرار می گیرند. هنرجو در ابتدا باید طراحی کردن با مداد و سواد پایه را بیاموزد و سپس تکنیکی را که به آن علاقه دارد را انتخاب کند و آموزش ببیند. طراحی اول عملکرد است و سپس شکل بیشتری می گیرد. اکثر افراد این تصور غلط را دارند که طراحی همان چیزی است که دارند میبینند و طراحی را مثل روکش در نظر میگیرند.

نقاشی سیاه قلم، نیاز به آموزش دارد. اگر این آموزش توسط مدرس با تجربه انجام شود، می توانید در این حرفه حرفی برای گفتن داشته باشید. مجموعه کارمان با برگزاری دوره نقاشی سیاه قلم باری دیگر درخشید. شما میتوانید با ثبت نام در این دوره به یک نقاش سیاه قلم ماهر تبدیل شوید.